نویسنده: بهروز قرنی آرانی
چکیده: هورالعظیم به عنوان یک تالاب رودخانهای بینالمللی در مرز ایران و عراق از روان آبهای داخلی و خارجی تغذیه میشود که اخیرا به دلایل مختلف با کاهش دبی و افزایش آلودگیها دستخوش تغییراتی شده است. چنین تغییراتی بر جنبه اقتصادی و اجتماعی زندگی روستاییان حاشیه تالاب تاثیر گذاشته است. بررسی این محیط شکننده و روستاهای کرانه آن که جمعیتی کم، کاهنده و گاهی نیمه کوچ رو دارند از طریق مطالعات محلی و میدانی ضرورت دارد. این پژوهش با هدف کاربردی انجام شد. دادهها به شیوه کتابخانهای و پیمایشی (پرسشنامه) گردآوری و به شیوه توصیفی تحلیلی تجزیه وتحلیل شد. جامعه آماری 120 سرپرست خانوار یا فرد مطلع بالای 25 سال در دسترس در 10 روستای دشت آزادگان بود. با استفاده از آزمون کای دو، شاخص پیامدهای اجتماعی و اقتصادی کم آبی در سطح معناداری 0.05 بررسی شد. قرارگیری بیش از 83 درصد این پیامدها در مرتبه اول، اثر منفی کم آبی تالاب را بر ابعاد اجتماعی و اقتصادی زندگی روستاییان کرانه نشان داد. با توجه به یافتهها، رعایت حقابه زیستمحیطی، کاهش فعالیتهای نفتی و اعمال استانداردهای لازم زیستمحیطی، توسعه گردشگری و پژوهش بیشتر درباره راهحلهای اجرایی رفع کم آبی تالاب پیشنهاد شد.