تالاب بینالمللی هورالعظیم، تنها یک پهنهی آبی وسیع نیست؛ بلکه گهوارهی تمدن و معیشتی است که با زندگی جانداران بسیاری گره خورده است. در این میان، گاومیشها نماد بارز و جداییناپذیر این تالاب و مناطق اطراف آن به شمار میروند.
این جانوران نجیب، ستون فقرات زندگی جوامع محلی حاشیه تالاب هستند. زندگی آنها رابطهای مستقیم و حیاتی با آب دارد. گاومیشها بخش عمدهای از روز را برای تغذیه از گیاهان آبزی و همچنین برای خنک کردن بدن خود در گرمای طاقتفرسای منطقه، در دل آبهای هور سپری میکنند.
حضور پر جنبوجوش گلههای گاومیش در تالاب، نه تنها نشاندهندهی تداوم یک سبک زندگی بومی با قدمت هزاران ساله است، بلکه به عنوان یک شاخص زیستی مهم عمل میکند. سلامت، شادابی و تعداد گاومیشها، بازتاب مستقیمی از وضعیت آب، سلامت و احیای تالاب هورالعظیم دارد. حفظ هورالعظیم، به معنای واقعی کلمه، حفظ نفس گاومیشها و تضمین بقای معیشت مردمی است که زندگیشان به این تالاب وابسته است.

